Mắm tôm sản xuất theo phương pháp truyền thống tại các làng nghề có tuổi đời lâu năm là niềm tự hào của người dân Việt Nam. Tuy nhiên, mỗi làng nghề lại có những bí quyết “giữ nghề” riêng. Do vậy, cùng là mắm tôm nhưng vị mỗi nơi mỗi khác. Cùng Ngư Quỳnh tìm hiểu về xứ xở của những lọ mắm tôm truyền thống "chính hiệu" trong bài viết hôm nay nhé!
1. Làng mắm tôm Ngọc Lâm (Nam Định)
Nam định không chỉ nổi tiếng với cảnh núi non biển cả hùng vĩ mà còn níu chân du khách bởi nền ẩm thực đậm chất địa phương, trong đó nổi tiếng có món mắm tôm của làng Ngọc Lâm.
Ngọc Lâm vốn là một ngôi làng nằm ven cửa cửa sông Đáy. Do vậy, đa số người dân trong làng có nghề chài lưới cha truyền con nối qua nhiều đời. Nguồn tôm tép, moi tươi dồi dào là nền tảng thuận lợi để nghề mắm tôm được “giữ lửa” hàng trăm năm qua tại ngôi làng cửa sông này.
Khi mới đến đầu làng, bạn sẽ bị choáng ngợp bởi những dày xưởng chế biến, nhà kho nối đuôi nhau chạy dọc theo bờ sông Đáy. Hương mắm, vị muối thoang thoảng trong gió tạo thành thứ hương vị đặc trưng của làng. Bí quyết làm mắm tôm của người dân làng Ngọc Lâm chính xác nằm ở khâu nguyên liệu. Làng ở cửa sông, hưởng phù sa sông Đáy, nơi giao hòa với biển tạo ra vùng nước lợ đặc trưng, nên có chất lượng con moi để sản xuất mắm tôm ngon hơn hẳn những địa phương khác.
Mắm tôm Ngọc Lâm vang danh gần xa bởi hương vị tươi ngon, màu sắc hấp dẫn, dùng để chấm hay tẩm ướp, chế biến thức ăn đều ngon tuyệt.
2. Làng mắm tôm Khúc Phụ (Thanh Hóa)
Làng mắm tôm nổi tiếng nhất tại Thanh Hóa là vùng đất Hoằng Hóa thuộc 8 xã vùng biển trong đó có làng mắm Khúc Phụ (Hoằng Phụ - Hoằng Hóa - Thanh Hóa).
Giống như nhiều địa phương khác, nghề làm mắm tôm ở làng Khúc Phụ phát triển song song với nghề làm nước mắm và có lịch sử cả trăm năm tuổi. Mắm được làm theo công thức riêng không hòa lẫn với bất kỳ mắm tôm ở địa phương khác. Mắm tôm chuẩn có màu tím nhẹ đến màu sim, mùi thơm, ngửi hơi nồng, không tanh và không có mùi vị lạ. Vị mắm tôm đậm đà với độ đạm cao nhưng vị ngọt dịu tự nhiên, không đắng chát.
3. Làng mắm tôm Quỳnh Lưu (Nghệ An)
Mắm tôm là đặc sản nổi tiếng của Quỳnh Lưu bên cạnh nước mắm. Lưu giữ bí quyết làm nghề hàng trăm năm, người dân Quỳnh Lưu vẫn dùng những phương pháp thủ công truyền thống để làm mắm tôm: moi tươi đánh bắt trong ngày, muối biển ủ trong 6 tháng, lu sành phơi nắng nghênh gió. Do vậy, hương vị mắm tôm vẫn vẹn nguyên như thuở ban đầu, mặn vừa, hậu ngọt, mùi thơm tự nhiên, không đắng chát. Chất lượng cao hơn hẳn loại mắm tôm công nghiệp.
Mắm tôm Quỳnh lưu nổi tiếng gần xa, được mang đi biếu tặng, làm quà cho những du khách phương xa ghé tới. Mắm tôm góp mặt trong bữa cơm từ bình dân đến sang trọng, ăn chân giò luộc, giả cầy hay rượu mận làm sao có thể thiếu được vị của mắm tôm. Để chén mắm tôm chấm ngon, bạn chỉ cần cho thêm chút đường, mì chính, nước cốt chanh và dầu nóng đánh bông lên là được rồi.
4.Làng mắm tôm Gò Công (Tiền Giang)
Những làng nghề làm mắm tôm ở Gò Công được hình thành từ lâu đời, theo hình thức cha truyền con nối, nay trở thành một trong đặc sản có tiếng của vùng. Khác với các tỉnh miền bắc và miền trung, mắm tôm ở Gò Công được chế biến theo quy trình rất khác biệt.
*) Mắm tôm chà
Tôm tươi sau khi đánh bắt về phải rửa thật sạch, rút chỉ đen và loại bỏ đầu Sau đó sẽ đem đi tẩm ướp với rượu muối, rồi tiến hành quết thật nhuyễn mịn đem phơi nắng.
Sau khi phơi xong khoảng 3 ngày, những người thợ làm nghề sẽ dùng rây để ép lấy thịt, nêm tiếp gia vị và đem phơi nắng tiếp nửa tháng. Mắm tôm sau khi phơi nắng nửa tháng sẽ tiếp tục đem vào trong mát ủ hơn nửa tháng nữa mới hoàn thành một hũ mắm truyền thống Gò Công. Quy trình làm rất khắt khe và tỉ mỉ, để làm ra 1 kg mắm tôm chà cần tới 4 kg tôm tươi.
*)Mắm tôm chua
Bên cạnh mắm tôm chà nổi tiếng, mắm tôm chua cũng là một đặc sản ở làng nghề Gò Công. Mắm tôm muối chua được chế biến cầu kỳ không kém loại mắm tôm chà, cách thức tẩm ướp, kết hợp nguyên liệu và ủ chua phải được tiến hành cẩn thận bởi người thợ kinh nghiệm. Có vậy mới tạo nên hương vị được mắm tôm chua trứ danh đất Gò Công.
Các loại mắm tôm truyền thống tuy có đôi chút khác biệt về nguyên liệu, bí quyết sản xuất nhưng điểm chung dễ nhận thấy là các sản phẩm mắm tôm sản xuất theo phương pháp truyền thống nên an toàn, sạch sẽ và dinh dưỡng. Mắm tôm tuy được ủ sống nhưng quá trình lên men với tỉ lệ moi muối hoàn hảo và điều kiện nhiệt độ lý tưởng đã diệt sạch các loại vi khuẩn độc hại. Do vậy, bạn có thể yên tâm sử dụng các sản phẩm mắm tôm từ các làng nghề truyền thống nhé!
Vì sức khỏe gia đình của bạn!
Hãy sử dụng gia vị sạch trong mỗi bữa ăn.
Liên hệ với Ngư Quỳnh để tìm hiểu và mua sản phẩm:
https://nguquynh.com.vn/san-pham/
0961068006
nuocmamnguquynh@gmail.com